Nationaal Rapporteur Verslavingen kritisch op legalisering online kansspelen

Gepubliceerd: 28 september 2023, 12:39 uur

Nationaal Rapporteur Verslavingen Arnt Schellekens maakt zich ernstige zorgen over de groei van de gokmarkt en haalt vernietigend uit. De Nationaal Rapporteur Verslavingen noemt de legalisering van online gokken zelfs ‘desastreus’.

Onder meer Trouw wijdt een artikel aan de constateringen van Schellekes. Op donderdag 28 september 2023 stuurt de Nationaal Rapporteur Verslavingen een “dringend advies” over de huidige situatie van online gokken naar de Tweede Kamer en het demissionaire kabinet.

Schellekens pleit voor meer en strengere regelgevingen omtrent online kansspelen. Welke gevolgen deze strengere regelgevingen hebben voor het mogelijk in kaart spelen van illegale online casino’s en aanbieders, wordt in het rapport niet behandeld.

Nationaal Rapporteur Verslavingen is een nieuwe functie die sinds 2022 wordt bekleed door Arnt Schellekens, hoogleraar verslaving en psychiatrie. Het advies dat Schellekens aanlevert aan het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer bevat 22 maatregelen die de schade van de legalisering moeten beperken.

Het aantal spelers is in de laatste jaren explosief gestegen, geeft Schellekens aan, net als het bedrag dat in totaal is vergokt. In de maand januari 2022 was dat € 90 miljoen, een jaar later lag dit op € 124 miljoen, berekende de Kansspelautoriteit (KSA). In totaal is in 2022 voor meer dan een miljard euro verspeeld; dit is gedaan door 762.000 volwassenen. Dit aantal staat gelijk aan 1 op de 20 volwassenen in Nederland.

Schellekens stelt dat er een bindende en universele zorgplicht moet komen. In deze zorgplicht moet gestructureerd staan aangegeven waar elke aanbieder zich aan moet houden. Gebeurt dat niet, dan kan het online casino aansprakelijk worden gesteld voor de verliezen en riskeren ze het ook om de licentie van de KSA kwijt te raken.

“Gedwongen gokstop pas 15 keer opgelegd in 2 jaar tijd”

Een gedwongen gokstop, waarbij de speler gedwongen wordt te stoppen met gokken, is sinds de legalisering van gokken in Nederland (oktober 2021) slechts 15 keer opgelegd. Dat wijst volgens Schellekens niet bepaald op een “actief zorgbeleid”. Momenteel kunnen online casino’s zelf bepalen wanneer een gokstop wordt ingesteld.

Schellekens pleit ook voor een maximum bedrag dat bij tafelspellen als roulette mag worden verspeeld. Dat wordt in andere landen in de Europese Unie ook gedaan. Opvallend is dat Schellekens van mening is dat riskante kansspelen, zoals gokkasten, moeten worden verboden. Schellekens vindt dat er bij gokkasten een te korte tijdspanne zit tussen inzet en uitkomst.

Een van de belangrijkste maatregelen die moet worden ingevoerd is een overkoepelend speellimiet dat moet gaan gelden bij alle aanbieders. Daardoor kan de speler maximaal met een bepaald bedrag per maand spelen; wordt dit bedrag bereikt, dan kan de speler niet meer gokken, ook niet bij andere online casino’s.

Schellekens houdt tot slot rekening met een nieuwe golf van spelers die op korte termijn hulp nodig zullen hebben van gokverslavingsinstellingen. De zorg in Nederland is daar echter niet op voorbereid, zo vreest de Nationaal Rapporteur.

Ministerie en KSA komen met reactie

Het ministerie en de KSA hebben al op de uitspraken en adviezen van Schellekens gereageerd en stellen dat ook zij voorstander zijn van de speellimieten per maand. Minister voor Rechtsbescherming Franc Weerwind gaf in het verleden al aan verplichte speellimieten in te gaan voeren. Daarbij wil hij het Belgische model volgen wat staat voor een vooraf vastgesteld stortingslimiet per speler per aanbieder. Dit model staat echter niet voor een overkoepelend limiet.

Het Ministerie van Justitie en Veiligheid laat weten dat ze het voorkomen van verslaving belangrijk vinden. Dat geldt ook voor het aanscherpen van de zorgplicht. Op de precieze voorgestelde sancties door Arnt Schellekens, gaat het ministerie niet in.

De KSA wil al met al dat aanbieders adequater optreden als spelers problematisch gedrag vertonen, zo zegt woordvoerder Marloes Derks. Volgens Derks klopt het dat de Nederlandse goksites ’s avonds en in het weekend niet reactief zijn. De toezichthouder wil dan ook dat casino’s op elk moment van de dag kunnen ingrijpen en niet dat er een hele avond of weekend voorafgaat aan een uiteindelijke reactie.

René Jansen, voorzitter van de KSA, is eveneens voorstander van limieten. Het ministerie heeft naar eigen zeggen “geen plannen om een verbod op online gokkasten in te voeren”. In plaats daarvan wacht het de evaluatie van de Kansspelwet af. Dit staat gepland voor 2024.