Verkiezingen: de standpunten van politieke partijen over kansspelen

Gepubliceerd: 21 november 2023, 18:06 uur

De verkiezingen staan om de hoek en op woensdag 22 november 2023 wordt er in Nederland gestemd. Onderwerpen als migratie, woningtekort, en bestaanszekerheid zijn belangrijke dossiers en elke partij heeft inmiddels het verkiezingsprogramma gedeeld.

Veel van de politieke partijen hebben daarin ook hun standpunten over online gokken en online casino’s gedeeld. De politieke partijen wijken onderling uiteen in hun standpunten over onderwerpen als het legaliseren van online gokken of het terugdraaien van de gokwet, het wel of niet toestaan van gokreclames, het preventiebeleid, en de rol van de overheid bij het aanbieden van loterijen, casino’s, en andere kansspelen.

De voornaamste standpunten van de politieke partijen in Nederland over (online) kansspelen zijn hieronder te bekijken. Deze omvat een globaal overzicht van de belangrijkste standpunten als het gaat om gokken in Nederland.

BoerBurgerBeweging (BBB)

In het verkiezingsprogramma zegt BBB heel duidelijk dat alleen de Nederlandse Loterij een licentie moet krijgen en dat er één, grote landelijke loterij moet zijn. Daarmee moeten, als het aan de BBB ligt, alle andere loterijen worden opgeheven. Er is volgens de de partij van Caroline van der Plas “geen ruimte meer” voor andere loterijen.

BVNL

Belang van Nederland (BVNL) heeft het in het verkiezingsprogramma alleen over de rol van loterijen. De BVNL verzet zich tegen de verplichte afdracht van loterijen in Nederland aan goede doelen, die volgens de partij ook gaat naar “activistische clubs.” Daarmee doelt de partij op organisaties zoals Greenpeace, Milieudefensie, en Extinction Rebellion.

CDA

De CDA is voorstander van het zwaarder reguleren en belasten van gokken. Met die maatregel rekent de christelijke partij op € 200 miljoen aan extra inkomsten. Daar voegt de partij van lijsttrekker Henri Bontenbal aan toe dat schuldhulpverlening een taak is die wordt beheerd door publieke en/of maatschappelijke organisaties.

Anne Kuik, 2e kamerlid namens de CDA, is van mening dat de Wet Kansspelen op afstand moet worden teruggedraaid. De beredenering van Kuik is dat een van de belangrijkste, al dan niet de belangrijkste, beloftes van de legalisering het beschermen van de spelers zou zijn. Hier is volgens Kuik en andere ervaringsdeskundige niks van terecht gekomen.

Ook het huidige verdienmodel achter gokschulden moet worden aangepakt, zo stelt het CDA. Boetes bij te laat betalen moeten als het aan de CA ligt worden beperkt terwijl woekerrentes moeten worden verboden. Het CDA wil de kansspelbelasting verhogen, maar noemt geen specifiek percentage.

ChristenUnie

De ChristenUnie (CU) is fel tegenstander van alles wat met gokken of online casino’s te maken heeft en verzet zich dan ook tegen kansspelen. De partij was faliekant tegen de Wet Kansspelen op afstand (Koa) uit 2019 die online gokken in Nederland reguleerde. De CU heeft sinds de legalisering verschillende moties aangedragen en gesteund die de beweegruimte van online casino’s beperken.

Kamerlid Mirjam Bikker voert nog altijd een strijd tegen goksites en heeft het liefst dat online gokken helemaal wordt verboden. Hierin is meer te lezen over het voornemen om geen gokreclames te verbieden, de minimum leeftijd voor gokken te verhogen naar 24 jaar, en de openingstijden van fysieke locaties te beperken.

Tot slot wil de Christenunie de kansspelbelasting verhogen van 29.5% naar 40%. Op de site van de partij is een uitgebreide sectie met de standpunten te vinden.

DENK

DENK laat in het verkiezingsprogramma weten dat er meer toezicht moet komen op online gokken in Nederland en andere kansspelen. Er moeten volgens de politieke partij ook meer barrières komen om te vermijden dat mensen zo eenvoudig kunnen gokken op het internet. Daarnaast wil DENK dat er een totaalverbod op gokreclames wordt ingevoerd. De partij is van mening dat “schadelijke producten” niet meer gepromoot moeten worden.

Forum voor Democratie

Het Forum voor Democratie (FVD) is er voorstander van om mensen die meedoen aan loterijen zelf te laten kiezen aan welke goede doelen zij hun bijdrage doneren. Het FVD is naar eigen zeggen tegen “het kartel” van loterijen die op dit moment zelf bepalen aan wie zij doneren.

GroenLinks-PvdA

GroenLinks-PvdA spreekt zich nadrukkelijk uit tegen kansspelen. In aanloop naar de verkiezingen spreekt het nadrukkelijk uit dat het een inzetlimiet van € 200 per persoon per week wil introduceren. Ook wil de linkse partij strenger toezicht op het preventiebeleid van goksites en moeten licenties van de Kansspelautoriteit (KSA) meteen worden ingetrokken bij overtredingen. Over de loterijen heeft de GroenLinks-PvdA ook een specifieke mening; het wil dat alle loterijen proportioneel belasting betalen. De afdracht van de Staatsloterij moet worden verhoogd en de kansspelbelasting moet voor alle loterijen gelden.

JA21

JA21 benoemt kansspelen één keer in het verkiezingsprogramma. De partij wil de opbrengsten uit kansspelen gebruiken voor de topsport. Zo moeten sportevenementen gefinancierd worden met inkomsten die uit kansspelen worden gehaald.

Nieuw Sociaal Contract

Nieuw Sociaal Contract (NSC), de partij van Pieter Omtzigt, publiceerde op 24 oktober 2023 het volledige verkiezingsprogramma en benoemde daarin ook kansspelen. NSC schrijft dat de partij de legalisering van online gokken in Nederland wil terugdraaien. Online casino’s, loterijen en bookmakers moeten verboden worden volgens NSC en hetzelfde geldt voor reclames voor landgebonden casino’s.

SGP

De Staatkundig Gereformeerde Partij (SGP) is eveneens fel tegen gokken en etaleert dat heel duidelijk tijdens de verkiezingscampagne. De partij legt uit dat het kansspelen zoveel mogelijk moet worden ingeperkt en dat het aanbieden van casino’s geen taak van de staat is. De mogelijkheden om mee te doen aan kansspelen moeten volgens de SGP ook worden ingeperkt.

Reclame moet ook worden verboden. Opvallend is dat de SGP het structurele personeelstekort van de Kansspelautoriteit (KSA) nadrukkelijk benoemt; er moet volgens de gereformeerde partij meer mankracht komen. De SGP pleit eveneens voor een verhoging van de kansspelbelasting; het komt niet met een percentage.

SP

De Socialistische Partij (SP) heeft zich de laatste jaren al vaker kritisch opgesteld tegenover gokken. De linkse partij is naar eigen zeggen niet helemaal tegen het aanbieden van kansspelen, maar vindt het huidige beleid wel “te vrijblijvend”. Daarmee doelt de partij erop dat er strengere maatregelen komen tegen het aanbieden zowel online als landgebonden kansspelen. De SP is voorstander van een verbod op gokreclames.

Volt

Volt gaat op een enkel punt in op het kansspelbeleid in Nederland. Sinds 1 juli 2023 geldt er in Nederland een verbod op gokreclames. Deze zijn niet meer toegestaan op televisie, radio, in bushokjes en andere algemene media. Volt heeft echter plannen die verder gaan dan enkel het stopzetten van ongerichte reclames op deze brede platforms. Volt wil een totaal verbod op gokreclames

VVD

Volgens de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie moet de kansspelbelasting worden verhoogd. Dit benoemt de VVD niet direct in haar verkiezingscampagne, maar dat blijkt wel uit de cijfers die naar voren komen in de doorrekening van het CPB. Naar welk percentage de belasting moet worden verhoogd, is dan ook niet bekendgemaakt door de rechtse partij. De VVD was tijdens de marktregulering van online gokken in Nederland één van de voorstanders van het invoeren van de nieuwe gokwet Kansspelen op Afstand.

Grote lijnen

Het bovenstaande overzicht bevat in grote lijnen de standpunten van de politieke partijen die meedoen aan de verkiezingen op 22 november 2023. Niet elke partij heeft gokken specifiek benoemd in het verkiezingsprogramma; dit geldt onder meer voor de PVV, Partij voor de Dieren, en 50 Plus. Voor een volledig overzicht van alle standpunten verwijzen we naar de verkiezingsprogramma’s van elk van de partijen.